Het is zonnig en koud: ik wil wandelen in een open gebied met de zon in mijn gezicht: het Binnenveld dus. Het is de ideale wandeling voor een vandaag: van Hoekelum naar de Grebbe, van het onder de A12 verdwenen dorp Hoekelum naar het in puin geschoten verdwenen dorp onderaan de Grebbeberg. De tocht steekt de Gelderse Vallei over, niet het meest romantische wandelgebied. Het is een traject rood-wit en zie ook diverse klompenpaden. Maar wat zie ik nu eigenlijk onderweg? Het Binnenveld met die indrukwekkende watergeschiedenis, wat zie je daar nu nog van?
Vanaf de bushalte bij Hoekelum loop ik het bos van Hoekelum in en kom uit bij de sprengkop van de Hoekelumsebeek. Ik volg de spreng tot aan het kasteel, steek de weg over, loop door het bosje aan de andere kant verder langs een spreng en steek bij de tussenbrug in de Bovenbuurtseweg de A12 over. Links van me oud boerenland: het oude klein-Hoekelum, volledig stuk gemaakt door de A12. Zonde is dat toch. Ja tot ik zelf een eind wil rijden, dan maak ik natuurlijk graag gebruik van snelwegen.
Wat is de grens van het Binnenveld? Lang geleden hoorde Doesburg ten noorden van Ede erbij. En nu? De spoorlijn? De A12? Wat ligt er eigenlijk tussen de A12 en het spoor? Industriegebied, woonwijken: van het noordelijke Binnenveld is niets over. Wel van de polder van Doesburg, die ligt er nog net zo. Voor mijn gevoel steek ik op mijn wandeling van Hoekelum naar de Grebbe het Binnenveld diagonaal over, maar dat is niet zo. Een derde van het oude Binnenveld ligt hier ten noorden van. Weg.
Rechts van me de Gelderse Vallei, een glaciaal bekken. Hier lag in de voorlaatste ijstijd het ijs dat aan beide kanten de stuwwallen heeft opgeduwd. Het ijs was minstens 200 meter dik, nou daar is niets van over.
De Bovenbuurtseweg is de bovengrens van het oude polderdistrict van Wageningen en Bennenkom Dit is de zevende polder. Ik steek de grote weg over bij de Halderbrink. Hier begint de Nergenasebeek als een smalle sloot met oude knotwilgen er langs. Ik geniet van de wortels van de knotwilgen die goed de slootkanten vasthouden.
Even verder stroomt de beek rechtdoor waar ik linksaf moet. Ik loop nu op de Laage Steeg, de grens tussen de zevende en zesde polder. Even verder een bocht naar links en dan ga ik echt de Vallei in. Het land links en rechts is vlak en weids, maar ik loop over een hogere rug, de Kromme Steeg, langs de tochtsloot van de polder tussen twee rijen oude eiken door.
Het Harnsedijkje is de grens tussen de zesde en vijfde polder en even verder kom ik bij de Dijkgraaf die de vijfde tot en met de achtste polder afwatert richting de gracht van Wageningen en ga daar links. Op de Dijkgraaf loop ik dus tussen de vier Bovendijkgraafse polders en de vier Benedendijkgraafse polders door. Het water links van de straat stroomde naar de Rijn, het water rechts naar de Zuiderzee. Bijzonder toch? Nu stroomt alles naar het IJsselmeer. Mijmert er ooit iemand over deze polders?
Het land wordt leger en kaler. Ik voel me klein worden, maar het is wel saai wandelen. Ik volg de nieuwe roodwit. Op de hoek van de Dickenesweg een schuur van het waterschap vanuit de tijd dat de polders nog belangrijk waren. Op de Rijnsteeg loop ik tussen de vierde en derde polder en ga ik bovendien de grens over tussen Bennekom en Wageningen. De Slagsteeg is de grens tussen de derde en tweede polder en de Veensteeg tussen de tweede en eerste polder.
De eerste polder wordt nu gesloopt: afgegraven, sloten dichtgegooid, grond afgeplagd, de 700 jaar oude Nergenasebeek en Ulenpassloot verlegd. Ik zucht diep om het gebrek aan respect voor deze cultuurhistorische monumenten. Ben ik de enige die dit jammer vindt? Ik zoek de monding van de Nergenasebeek, weg. Ik heb alleen de foto nog:
Ik steek bij de fietsbrug de Davidsgrift over die nu Valleikanaal heet en ga linksaf over het fietspad langs het kanaal. Rechts voor me de Grebbeberg. Links de hoge studentenflats van Wageningen en daarachter de hoogte van de Wageningse Berg en de Belmonteflats.
Ik besef ineens dat het mooier is nu de muur van bomen langs de Veensteeg weg is. Ik weet dat dit politiek incorrect is, en ook ik vind het jammer van de populieren en hun bewoners, maar ik voel nu beter dan voorheen dat ik in een dal tussen heuvels loop. Hopelijk wordt de nieuwe bomenrij niet weer zo’n hoge muur.
Bij de brug bij de Haarweg de monding van de Zijdvang.
In mijn boek 'Water in het Binnenveld' beschrijf ik de geschiedenis van het waterbeheer in het Binnenveld, het gebied tussen Veenendaal, Ede, Rhenen en Wageningen. Bekijk dit boek bij bol.com.
Uiteindelijk kom ik uit bij de Grebbeberg. Ik loop naar de weg en pak de bus terug naar huis.
Geweldige serie geworden.
super bedankt.