In het volgende plaatje in de studie van Pierik is heel Twente door een dikke laag ijs bedekt. Het ijs heeft de HUND lijn bereikt. Het zou kunnen zijn dat enkele toppen van de eerder gevormde stuwwallen in Twente en Salland boven het ijs uitsteken, maar Pierik tekent dat niet. Ik wel: Misschien stak er bij Oldenzaal ook wel een stukje Tankenberg bovenuit.
Niet zo’n interessante periode dus voor Twente. Niet zo’n ingewikkelde puzzel, wel om te leggen (alles ijs), maar niet om te begrijpen hoe het zit: een grote ijsvlakte met misschien een of twee eilandjes.
Maar terwijl het ijs over de stuwwallen heenwalst, raken die vervormd.
NZ lopende ruggen worden aanvankelijk gesandwiched tussen twee lobben, vervolgens helemaal bedekt door het ijs en naar het zuiden uitgesmeerd tot drumlins. De noordelijke kant blijft daarbij hoger, zoals je mooi kunt zien aan de Wierdense rug, een complex van vier drumlins (de grootste zijn er twee, er zit immers een hoek in).
OW lopende ruggen vormen een drempel en worden naar het zuiden toe versmeerd zoals je prachtig kunt zien aan de Sallandse Heuvelrug. Die is bij Markelo, de zuidelijkste punt van de oorspronkelijke stuwwalboog, uitgesmeerd tot aan Geesteren. Daarvan zijn nog resten over bij Stokkum, Westerflier, Gelselaar en Geesteren. Op de volgende uitsnede uit het AHN zie je bovendien de Needseberg en Lochemseberg. En de vooralsnog duistere randen rondom de heuvels in Salland.
Goed, het ijs breidt zich dus uit, versmeert de stuwwallen uit de Rehburgerfase tot NZ georiënteerde drumlins en uiteindelijk is heel Twente bedekt onder een dikke laag ijs met misschien hier en daar een eilandje.
Een saaie puzzel dus:
En dan gebeurt het…..
Het hele verhaal van Oost-Nederland, van Precambrium tot en met de ijstijden bij elkaar? Dat kan! Het is bij mij als pdf te verkrijgen voor 7 euro of bij bol.com als e-boek voor 9 euro.
Het blijft onvoorstelbaar. Waar kwam al het ijs vandaan? De dichts bij zijnde gletsjers liggen nu in Midden Noorwegen. Kunnen ze terug komen of heeft de klimaatverandering die al heeft plaatsgevonden dit nagenoeg onmogelijk gemaakt. Er is veel discussie in de bloggosfeer. Bijvoorbeeld op Bart Verheggen Klimaatverandering over dit onderwerp.