Ten zuiden van de stuwwal van Reemst ligt een prachtig pijpenstrootje-heideveld met daarin een dal dat onder langs de hele stuwwal loopt. Het lijkt op een droogdal zoals er zovele liggen aan de oostkant van het Renkums Beekdal.
Filmpje in de wind en de regen!
In navolging van oude kaartenmakers geef ik droogdalen namen die eindigen op del. Een del is ontstaan in de laatste ijstijd. De winters waren lang en koud met veel sneeuw en bevroren grond. In het voorjaar smolt de sneeuw en het bovenste laagje van de grond: dit laagje spoelde met de sneeuw mee naar beneden. Jaar in jaar uit: een dalletje wordt een dal. Nu liggen deze dalen droog, want het is geen logische plek voor een beek. Er ligt namelijk niet perse een bron in de kop van een del. De droogte in dit dal heeft dus niks met verdroogde beekbeddingen, verlaging van waterstanden of onze grote wateronttrekkingen te maken.
Ten zuiden van de stuwwal van Reemst ligt er ook een. Het begint ten zuidoosten van Oud-Reemst, en eindigt ten zuiden van Nieuw-Reemst in het niets. Het gaat in de richting van het Renkums Beekdal, maar komt daar niet aan. Ik vraag me af of daar de sneeuw in de ondergrond is gezakt? Nee dan had ik daar een laagte verwacht, een soort verdwijngat. Ik denk dat dit met de zandverstuivingen heeft te maken: het del is overstoven en liep voor de zandverstuiving wel door naar het Renkums Beekdal. Ik maak een hoogteprofiel op het AHN om mijn theorie te testen:
Nou moe, zo goed kloppen plaatjes meestal niet. Het del loopt gewoon door, er ligt alleen een beetje zand in de weg bij de Zuid-Westhoek van Nieuw Reemst. Weer wat ontdekt.
Maar: mijn hypothese is nog wilder: Ik denk dat het Reemsterdel en het Renkums Beekdal in aanleg al veel eerder zijn ontstaan, namelijk in het Saalien toen er achter de stuwwal ijs lag. Smeltwater van dat ijsveld verzamelde zich onder de stuwwal en stroomde naar het laagste punt. Dan zou dit Reemsterdel en het Renkums Beekdal een mini-Rijn zijn.
Groeiboek
Ik heb een groeiboek over Nieuw-Reemst met de transcriptie van het proces uit 1629, kaarten, foto’s, wandelroute van 5 km en aanvullende informatie over landschap en geschiedenis. Een groeiboek werk ik regelmatig bij als nieuwe informatie opduikt. Abonnees kunnen het groeiboek downloaden. Anderen kunnen het kopen. Kopers krijgen updates per e-mail toegestuurd.
Leuk. Al maak ik bezwaar tegen de vervanging van “dal” door “del”. ‘t Is niet per sé onjuist, maar wel verwarrend. Maar goed, mij maakt het weer niet uit of op een kaart water nou van links naar rechs loopt, of andersom,
Is het verwarrend? Zo zie je hoe verschillend mensen denken. Een del is een laagte welke door sneeuwsmeltwater in de laatste ijstijd is uitgeslepen.