Wie fietst door Planken Wambuis, merkt het goed: ten noorden van Nieuw-Reemst roetsj je naar beneden, en als je bij Mossel komt, trap je jezelf weer omhoog. Het hoogteverschil is zo’n 20 meter, en natuurlijk is dat niks vergeleken met de Alpen, maar als je een flatgebouw van 7 verdiepingen op de bodem van het dal bouwt, kijk je er vanaf Mossel gewoon overheen naar Nieuw-Reemst.
Dit is een doorbraakdal door de stuwwal van Reemst. Het is ontstaan toen het ijs in de Kom van Otterlo smolt, er een stuwmeer ontstond achter de zelfgemaakte stuwwal, en die stuwwal op een zeker moment doorbrak door de druk van het water. Zoals je zo leuk op het strand na kunt doen: walletje maken, water erachter laten opkomen en op een gegeven moment breekt je walletje door. Ik heb dit gat de Ginkelsepoort genoemd, en ben benieuwd of het een oude naam heeft.
Nu groeit hier bos met heide ertussen, maar vroeger was dit heide en zand. De Stuwwal van Reemst en het gat daar dwars doorheen moeten vroeger goed zichtbaar zijn geweest. Op de kaart van Elshoff uit 1722 is het dal duidelijk ingetekend. Mijn dag is goed.
Meer over deze kaart.
Tussen Mossel en Reemst tekent Elshoff een gat met daarin de tekst: t Leege Veldt, allemaal sandt. Met leege zal hij niet leeg bedoelen maar laag. Aan weerszijden hiervan bergen: de Westerberg bij Reemst en de Kelderbergen aan Mosselse zijde. Ziedaar mijn Ginkelsepoort op een kaart uit 1722! Jammer dat hij hem geen naam geeft.
Ik heb zin om te puzzelen dus ik verdiep me in de tekst.
Geometrise Kaart van het Reemster Veld toebehoorende aan den H.W. gestrengen Heer L.A. Baron Tork Heer van Rosendaal &&& door mij onderschr de horisontale metinge gedaan, in den jaren 1722, groot bevonden 3101 Gld. morgen. B. Elshoff gesworen landmeter in Gelderland.
Niets over het doorbraakdal natuurlijk, dat was allemaal zand immers.
Groeiboek
Ik heb een groeiboek over Nieuw-Reemst met de transcriptie van het proces uit 1629, kaarten, foto’s, wandelroute van 5 km en aanvullende informatie over landschap en geschiedenis. Een groeiboek werk ik regelmatig bij als nieuwe informatie opduikt. Abonnees kunnen het groeiboek downloaden. Anderen kunnen het kopen. Kopers krijgen updates per e-mail toegestuurd.
@Mathilde
‘(…)ik zie altijd wallen, bulten, greppels.’
Dat heb ik vooral ‘s morgens… 😉
Ginkelse Poort: mooie analogie! Het is inmiddels wel een poortje geworden… 😉
Vind je? Hij is inderdaad niet zo diep en erg breed. Maar hij wordt versterkt door de duinen en de bomen daar bovenop. Als ze dat dennenbos zouden kappen, zou het gevoel sterker zijn dat je een dal oversteekt.
Dat is zo. Ik bedoelde eigenlijk dat het niet zo uitgesproken is.
Dat is waar, maar ik hoop dat meer mensen beter leren kijken. Ik vertrouw op een giigantische impact van dit blog natuurlijk. Haha. Maar goed, sommige mensen zien alleen een heideveld, ik zie altijd wallen, bulten, greppels. Het is maar net hoe je kijkt.