Ten westen van de akker van Nieuw Reemst ligt een prachtig duin. Er loopt een schitterend wandelpad overheen dat ook is opgenomen in onze route van Heelsum naar Otterlo. Ten noorden van dit duin liggen de Westerbergen. Het lijkt bij elkaar te horen, maar dat is niet helemaal juist. Beide complexen zijn duinen, beide complexen zijn ontstaan door stuifzand vanuit het westen. Maar de Westerbergen lagen er al in 1629 en het duin is van na die tijd.
Zand was een probleem voor Nieuw-Reemst. De wind woei uit het westen. Je ziet op de volgende AHN-uitsnede (klik op het plaatje voor een grotere versie) in donkerblauw een grote laagliggende uitgeblazen vlakte en daar ten oosten van de duinen zoals de Westerberg. Wat je mooi kunt zien is dat het duin tegen de akker aan ligt. Waarschijnlijk werd het bouwland van de boerderij zwaar verdedigd tegen het oprukkende zand. Waarschijnlijk plantte men hier dicht struikgewas waar het zand in bleef hangen.
Bekijk ons boek Van Heelsum naar Otterlo, over de oude Vossenweg door ruimte en tijd. Hierin beschrijven we een prachtige wandelroute met bijna 100% zandweggarantie tussen Heelsum en Otterlo. Met aandacht voor landschap, natuur en cultuurhistorie.
In het groene deel tussen het duin en de uitgeblazen vlakte zie je ook nog een raatakkerveld, maar daar gaat het nu even niet over.
Het duin.
Op de kaart van Elshoff uit 1722 van Nieuw Reemst zien we dat de akker aan de westkant en vooral in de noordwestpunt niet gebruikt wordt. NB: het noorden is rechts, bij mijn AHN-uitsnedes is het noorden boven. Op de AHN-uitsnedes ligt de boerderij dus rechts van de akker.
Ik vermoed dat Elshoff niet zomaar wat getekend heeft, maar dit het westelijke deel van de akker onbruikbaar was vanwege stuifzand. Heeft Nieuw-Reemst een deel van zijn akker moeten opgeven door stuifzand?
Meer over deze kaart.
Ik zoom in op het AHN.
Nou moe, niet vaak is iets zo duidelijk. Je ziet dat de rechthoekige vorm van de oude wal precies de vorm heeft als de akker op de kaart van Elshoff. Links bovenin deze uitsnede zie je het hoekpunt, ten zuiden van de Westerbergen en westelijk van het randduin. Je ziet dat het duin vanuit het westen een heel eind is opgerukt over het veld.
Kan ik iets dateren? Men zegt (ik praat na) dat Nieuw Reemst is gesticht rond 1625. Deze kaart is van 1722. Dan is dit duin in die honderd jaar ontstaan.
Was het altijd maar zo gemakkelijk.
Groeiboek
Ik heb een groeiboek over Nieuw-Reemst met de transcriptie van het proces uit 1629, kaarten, foto’s, wandelroute van 5 km en aanvullende informatie over landschap en geschiedenis. Een groeiboek werk ik regelmatig bij als nieuwe informatie opduikt. Abonnees kunnen het groeiboek downloaden. Anderen kunnen het kopen. Kopers krijgen updates per e-mail toegestuurd.
