Vorige week schreef ik over een nieuw speeltje: een website waarbij je in de toekomst kunt kijken van de Sallandse Heuvelrug. Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten zijn daar bezig om het landschap te veranderen. Daarbij kwamen ze ook iets op het spoor wat ik leuk vind: een pingodal op de Zunasche Heide.
Pingoruines, pingodalen en pingomeren liggen bij honderden bij elkaar met name in Friesland en Drenthe. In Twente, Salland en Veluwe liggen er ook een paar, en dan heb je het wel gehad. Een typisch Noord-Nederlands fenomeen dus. De Provncie Drenthe is een pingoprogramma gestart en daarbij zijn alle pingomeren en pingodalen in Drenthe genummerd. Op de volgende kaart is elk paars puntje een pingoruine. Hoeveel het er zijn, zie ik zo snel niet, maar ik kom in elk geval nummer 2045 tegen.

Drenthe moet er 12000 jaar geleden heel anders uitgezien hebben dan nu met al die ijsheuvels!
Op de website van de Provincie Drenthe zie je dat de kaart interactief is: als je inzoomt zie je het nummer en kun je achtergrondinformatie bekijken.
Hier schrijf ik meer over het ontstaan ervan. In het kort: ze zijn ontstaan in de laatste ijstijd doordat in de grond een ijslens tot een heuvel uitgroeide. De grond op de ijslens gleed naar beneden. Door de zon smolt vervolgens het ijs. Wat overblijft is een kuil met een wal eromheen.
Over de ontdekking van het pingodal of pingoruine op de Zunasche Heide is van alles te lezen op de website van de bosgroepen. Ik raad je vooral aan om het bijbehorende filmpje van Harm Smeenge op youtube te bekijken: superinformatief.
Ik kijk op AHN of ik de pingo kan vinden. Ik moet zoeken op de Zunasche Heide bij Zuna tussen Rijssen en Nijverdal. Ik zoom in en daar heb je de pingoruine.

Nou moe, dat niemand eerder die cirkel en dat walletje is opgevallen. Maar goed, een cirkel met een walletje is nog niet altijd een pingo. Hier wel en in het filmpje legt Smeenge duidelijk uit hoe hij dat zo zeker weet.
Ha! Laten we het verhaal tussen Drenthe en de Veluwe nog maar eens wat rommeliger maken 🙂
Er verschijnen af en toe nog meer van die losse fenomenen op de kaart. Een kampje dat aangemerkt wordt als kame ten oosten van Beuningen, een paar ten westen van Haaksbergen, pingoruine bij de Dinkel bij het Lutterzand. En dat terwijl de Duitse geologische kaart ongeveer niet meer dan onderverdeelt in Tertiar, Saalien en fluvatiel. Ik ga me afvragen wat er in de Niedergrafschaft allemaal wel niet onbenoemd ligt.
Haha, eens. We hebben het er wel vaker over gehad: in Nederland wordt elke vierkante meter bekeken. Elk bultje en elk kuiltje wordt verklaard. Daar komen de Duitsers gewoon niet aan toe. toch zie je deze nieuwe pingo op het AHN wel superduidelijk liggen. 2400 pingo’s in Drenthe…..
Dag Mathilde,
Leuk bericht, en ook leuk dat mijn voormalige collega Harm Smeenge voorbijkomt. Hij is wel wat ouder geworden, maar goed, daar zal ik vast ook wel last van hebben :-).
Met vriendelijke groeten,
Carlo Vromans
Ik snap iets niet. Aan de ene kant zeg je dat jouw blog te groot wordt, aan de andere kant breidt je het door het blog bestreken gebied steeds verder uit, nu met Salland.
hoi Jan, ja klopt; ik kan het niet laten. Het is niet het eerste bericht over Salland hoor; ik kom zelf uit Twente en er staat heel veel op over Salland en Twente. Maar het overkoepelende thema is het landschap van Nederland dat door het ijs in het Saalien is beïnvloed. Deze ontdekking van een pingo past daar prima in. Dan maakt het me niet uit waar hij gevonden is.
Het zijn er 2407, op de kaart.
Haha, die heb je vast niet allemaal zelf geteld, dus er moet ergens een hint op de website staan. Ik ga zoeken. Maar wat een merkwaardig landschap moet het geweest zijn in de tijd van hun ontstaan.
Je kunt in de kaartlagenlijst op de drie puntjes achter de betr laag klikken en kezen voor attributen tabel. Dan krijg je de lijst met locaties. Daarna moet je de optie ‘filter by extent’ uit zetten. Met die optie aan zie je namelijk alleen een lijst met de locatie s van het gebied waar je oo dat moment bent ingezoomd.
slim, dank je wel voor de tip.