Dit is Utrecht in het jaar 690
Van deze kaart bestaan verschillende versies. Hier eentje in kleur:
Ik weet niet waar ik de volgende kaart vandaan heb. Ook daarop staat het jaartal 690 (VI XC)
Dit is Utrecht in 1570 tijdens de Spaanse Oorlog. De kaart komt uit de atlas van Nederlandse steden die Van Deventer heeft gemaakt voor de Spaanse heersers.
Er bestaan vele schitterende kaarten van Utrecht. Nog eentje dan om het af te leren. Deze is uit 1573.
Dit is Utrecht nu, inclusief Nieuwegein, de Bilt, Zuilen en andere dorpen die vroeger uren lopen van Utrecht af lagen. Water was het ordenend principe: de burcht lag op een slimme plek bij water. Water was transport, verdediging en fundamenteel voor overleven. Nu zijn de Utrechtse grachten gezellig, mooi en schoon. Nou, die drie woorden prikte men toen niet op de grachten hoor.
De kaart uit 1570 is nog goed herkenbaar. Dat is nu de prachtige oude binnenstad. Ik heb de oude waterlopen ingetekend.
Maar die eerste drie kaarten? De burcht Trecht lag waar nu het Domplein is. Dus Utrecht was in de 7de eeuw zo groot als het domplein, zie de rode stip. Omgeven door water. Die burcht lag aan de Rijn en had een haven. Maar dat was niet de huidige Rijn: het was de oude Rijn die bij Katwijk in zee mondde. De Neude was een moeras. Wat een andere wereld.
Voor wie hier geen genoeg van kan krijgen is er de historische stadsatlas van Nederland.
Het zijn de foto’s van huidig groot Utrecht die me fascineren. Maar waar ligt de binnenstad, oud Utrecht? Wat zijn moderne steden groot geworden. Mijn eigen stad ook. Het oude stadje was een lokaal markplein met wat bebouwing en stelde echt niks voor qua oppervlakte en zelfs in dat kleien wemelde het van de stadstuinen en dergelijk.
Ja eens. Dat geldt ook voor Wageningen. Een plein, een kasteel, stadsmuren. En binnen de muren huizen met moestuinen en grasveldjes.