In Amersfoort ligt de Hogeweg en ten noorden daarvan de Lageweg.
De Lageweg loopt rechtstreeks van Hoevelaken naar de binnenstad van Amersfoort en zal de voorkeursroute geweest zijn die in de zomer gebruikt werd. Hij is korter dan de Hogeweg. De Hogeweg was het winteralternatief en heeft op de binnenstad een beduidend minder goede aansluiting.
Van Deventer heeft in 1561 een kaart gemaakt van Amersfoort in opdracht van de Koning van Spanje. Hierbij tekende hij een groot stuk land rond de steden waaruit moest blijken hoe de steden verdedigd en aangevallen konden worden.
Meer over deze kaart.
Donkergroen is laag en nat, lichtgroen is hoog en droog. Ik zoek de Hogeweg en de Lageweg op deze kaart, en wie schetst mijn verbazing: de Lageweg loopt hoog en droog over een dekzandrug en de Hogeweg loopt een stuk door nat laag land.
Ik schets de twee wegen in op het AHN, want dit kan niet waar wezen. Nee, het is inderdaad niet waar, maar het wordt er ook niet beter op: ze liggen even hoog aan weerskanten van een dekzandrug.
Ik ben helemaal beduusd en kom pas weer een beetje bij als ik zie hoe het wegenpatroon uit 1561 nog helemaal herkenbaar is in 1951. De weg naar Liendert, de Lageweg met de aftakking naar het noorden, de Hogeweg met de zijweg naar het zuidoosten naar Barneveld: tussen 1561 en 1951 was er niets veranderd. Nu, dus ook op het AHN, is het onherkenbaar. De Lageweg is verdwenen.
En dan te bedenken dat ik wilde schrijven over de Hoge en de Lage Harderwijkerweg in Park de Hoge Veluwe, en alleen maar deze twee wegen in Amersfoort erbij pakte om duidelijk te maken dat Hogewegen en Lagewegen bij elkaar horen.
Mis dus. De Lageweg ligt niet laag, de Hogeweg ligt niet hoog en van Deventer tekent de dekzandrug niet op de juiste plek. De grote lijn klopt wel: in het zuidwesten is het hoog en droog, Amersfoort ligt in het dal van de Eem en in het oosten en noorden is er een afwisseling van hoge dekzandruggen en lage moerassen. Maar de ligging van de dekzandruggen is niet nauwkeurig en dat valt me tegen.
Nou ja, op de Veluwe liggen wel echte Hoge en Lage Wegen, maar dat wordt dus een ander verhaal.
Hoi Mathilde,
Leuk om dit, als oud Amersfoorter, wonende vlak bij die Lageweg, te lezen. Blijft natuurlijk wel een beetje mysterieus die Lage- en die Hogeweg.
Groet.
Eens, ik begrijp er zelf niets van. Slaat dat hoge en die lage misschien op sociale klasse van de aanwonenden?