Alles over trafohuisjes

De kleinste huisjes – veel kleiner dan tiny woonhuisjes – in het buitengebied zijn transformatorhuisjes. Hier meer over deze minihuisjes.

Wat is een huisje? Ik wil bakstenen, een deur, een raampje en een puntdak zien.

De volgende foto’s zijn van een transformatorhuisje even buiten Wijk bij Duurstede, en ik vind het schattig. Vooral met die auto ernaast: net of er iemand woont. Nee, die auto is niet van mij: mijn rode fiets staat onzichtbaar bij de voordeur. Omdat het buitendijks staat dacht ik aanvankelijk dat het een peilhuisje zou zijn. Volgens het waterschap klopt dat niet en is het een trafohuisje – heeft iemand er wel eens in gekeken? Er staan namelijk bijzonder weinig trafohuisjes buitendijks en er zit geen plaatje met bliksemschicht op. Maar het klopt vast – uiteraard – maar het is wel afwijkend.

Ik vond nog een oude ansichtkaart uit 1951 met dit huisje erop:

Het volgende is een trafohuisje in het Binnenveld. Gras gemaaid, mijn fiets bij de voordeur: het is wel wat klein om in te wonen, maar wat een uitzicht. Dit type huisjes zie je veel hier in de omgeving. Voor de nerds: dit is een normale 5/8, haha, ik heb geen idee wat daarmee bedoeld wordt.

Nog twee ergens onderweg bij de Lekdijk (noordoever). De linker is zo te zien weer een 5/8, de rechter is een iets grotere 1B. Beide zijn ontworpen door Schulte die 35 jaar lang trafohuisjes heeft ontworpen. Nederland staat vol Schultetjes. Eigenlijk let ik er nu voor het eerst op.

Het volgende minihuisje staat in Wageningen op de Dreijen. Ook dit is een trafohuisje. Mooi wit, en met prachtige dakpannen: geglazuurde Romaanse pannen. (Denk ik, ik sta op de grond en het is zoals altijd lastig te zien). Het huisje zal wel afgebroken worden als hier een woonwijk komt, of wil er iemand wonen? Een deel van het gebouw op de achtergrond heeft dezelfde pannen, hopelijk worden ze bewaard.

Sinds de 70-er jaren worden trafohuisjes al prefab gemaakt. Waarom moet tegenwoordig zoveel lelijk zijn, in het kader van efficiëntie? Ik wil houden van mijn land, genieten tijdens mijn fiets- en wandeltochten. Ons land wordt steeds rijker, dan kan het toch ook steeds mooier worden? Ook een trafohuisje kan een mooi leesteken in het landschap zijn. Dus mocht je een oud trafohuisje kennen: zorg dat het een gemeentelijk monument wordt.

Een mooi trafohuisje bij de begraafplaats in Ede. Dit type staat ook in Wageningen. Weet iemand hier meer van?

Natuurlijk zijn er nog veel meer soorten minihuisjes. Bij een oude boerderij zie je wel eens een bakhuis. Deze is bij Veenendaal, een monument maar liefst, en terecht. Het is gedekt met platte Mulder dakpannen. Maar bakhuisjes, hondehokken, duivetillen, schuurtjes zijn privé-eigendom. Trafohuisjes en peilschaalhuisjes staan vrij in het veld, en daar gaat dit stukje over.

Ken jij andere mooie trafohuisjes? Ik vul deze serie graag aan.

Aanvullingen van lezers:

De eerste foto komt uit Groningen. Het dak en de bakstenen versiering vind ik super, ooh en die smeedijzeren letters die GEB vormen. Dit zal dan wel geen Schulte zijn.

Dat doet me aan deze in Geitekamp in Arnhem denken (maar die hebben geen puntdak):

Dit type kom ik rond Wageningen veel tegen, dat zal dan ook geen Schulte zijn:

Ik vind het leuk worden en ga er meer op letten.

Twee Trafohuisjes uit Friesland. De eerste bij Kollumerpomp en de tweede bij Krabburen (Nordeast-Fryslan).

Alle afbeeldingen