Wat een prachtkaart van Nicolaes van Geelkercken. Het noorden is links.

Bennekom in 1638
Bennekom in 1658, Van Geelkercken GA 5391-1658-8-0001

In mijn boek ‘Water in het Binnenveld’ beschrijf ik de geschiedenis van het waterbeheer in het Binnenveld, het gebied tussen Veenendaal, Ede, Rhenen en Wageningen. Bekijk dit boek bij bol.com.

Deze kaart heeft hij getekend vanwege een geschil tussen de buurtschap De Born en de eigenaar van de Boekelo, Joncker Sloot. De mensen van De Born liepen altijd over het land van de Boekelo naar Bennekom, en dat wilde Jonkheer Sloot niet. In een dikke groene lijn staat de questieuse weg ingetekend, Jonkher Sloot wil dat ze omlopen langs G en H over de Harssloose Wegh. Bij de ingang van de Boekelo staat een ‘Gesloten Heck’ ingetekend. Verder zie ik de Slootswijde, de Slootsallee, Joncker Slootsgoet: rijke man, die Jr Sloot. Aan het eind van de Slootsallee, vlak naast de kerk, weer een Heck. De  Slootsallee was ‘niet markvrij’ waarschijnlijk zijn eigen priveweg, en de dorpelingen van De Born moesten omlopen, flauw hoor. Ze mochten ook niet over de groen getekende questieuse weg, maar er helemaal omheen. Daar gaat je vrije zondag.

Er zijn twee exemplaren van deze kaart, want als je twee exemplaren nodig had moest je er twee tekenen. Hier en daar is de tekst op de andere kaart een beetje anders en duidelijker leesbaar. Dit voor lezers die nu met me meepuzzelen: zoek in het archief en vind deze schat. Op nogal wat plekken zie ik hecken dwars over de wegen: in elk geval bij alle uitvalswegen van het dorp maar ook elders waar mensen wonen. Moest je daar tol betalen aan de eigenaar of aan degene die het stuk onderhield?

In 1925 was nog best veel te herkennen van de kaart uit 1656:

Het noorden is boven. Rechts Bennekom met de kerk (blauw rondje), linksonderin de boerderij De Born. De afgegraven gemeent is het stukje straat bij ‘g’ van Knibbelenburg. Ongeveer in het midden van het kaartje ligt de Boekelo aan een oprijlaan, blauw rondje. Daarnaast de strakke Slootsallee omzoomd met bomen.

Alle afbeeldingen

  • Bennekom in 1638

Boek over de geschiedenis van Bennekom: Boerderijen in Bennekom

Premium abonnees kunnen hier de tekst op de kaart lezen.

Premium abonnee worden? Dan help je me enorm en je krijgt er ook wat voor terug:

Voordelen voor premium abonnees:

  • transcripties van teksten op kaarten;
  • pdf’s van onze in eigen beheer uitgegeven boeken;
  • pdf’s van onze gepubliceerde artikelen;
  • bij veel blogstukken transcripties van archiefstukken;
  • de serie Zandbanken in de Rijn (2022);
  • de serie het Merckendal (2023);