In Nederland gaan de waterschappen over het waterbeheer. De grenzen tussen de waterschappen lopen over lijnen die door de bril van een waterdruppel logisch zijn: een waterscheiding of juist een rivier.
Hier de legger van het Waterschap Vallei en Veluwe.
Een legger is een waterkaart. Op een legger staan alle watertjes, waterkeringen en kunstwerken, plus daarbij wie verantwoordelijk is voor het onderhoud. En natuurlijk de grens van het waterschap.
Wat kun je op deze schaal zien op de legger?
Er zijn geen watertjes in de Veluwe en op de Utrechtse Heuvelrug. Water zakt daar weg in de ondergrond en treedt aan de randen van de stuwwallen uit. Blauw zijn grotere watertjes, groen kleinere. Hier en daar een stukje met een rode rand eromheen: daar zijn ze aan het knutselen en herindelen. In het geblokte gebied boven Amersfoort wordt intensief geschouwd of iedereen zijn slootje wel goed schoonmaakt.
Het waterschap is ingedeeld in drie districten: Het oostelijk district watert af bij Hattem op de IJssel. Het westelijk district is het water uit de Gelderse Vallei dat bij Amersfoort samenkomt. Het noordelijk district watert af op het Randmeer. Enkele beken wateren in het zuiden af op de Rijn: de Renkumse en Heelsumse beek en een aantal beken bij Oosterbeek, maar die hebben geen eigen district gekregen.
De Leuvenumse Beek (de beek met de vele namen: Hierdense Beek, Staverdumse Beek) is echt wel iets bijzonders. kijk hem daar fier als enige in het midden liggen. Hij watert het dal af tussen de stuwwallen van Garderen en de Veluwe.
Ik krijg vaak de vraag waarom waterschappen nog bestaan en waarom de provincies hun taken niet kunnen overnemen. Waterbeheer is onmogelijk als een beek wordt opgedeeld in stukjes (en een bocht halverwege ineens onder een andere provincie valt). Dan krijg je zoiets als interprovinciale waterafspraken, zoals de internationale afspraken die Nederland en Duitsland hebben over de Rijn en Nederland en België over de Maas. Waterschap Vallei en Veluwe beslaat een groot deel van Gelderland, een deel van Utrecht en een stukje Overijssel langs de IJsel. Je wilt toch geen interprovinciale afspraken tussen Gelderland en Utrecht over het onderhoud van het Valleikanaal.
Nee, laat die grenzen maar zo. Andersom lijkt mij meer recht doen aan het Nederlandse landschap.
