Ik wil naar het Middelpunt van Nederland. Maar hoe bepaal je het middelpunt? Ik vind in 5 minuten zeven rekenmethodes, en ik verzin er zo drie bij. Denk met me mee.
NB: Ik stop tijdelijk met de serie Anno, en wel omdat het helemaal geen weer is om teksten te transcriberen. Ik begin met een nieuwe serie: fietsen in xxx, met voor premium abonnees pdf's met routebeschrijvingen. Zoals de route rond het Lauwersmeer, enkele weken terug. Ik ben dergelijke routes aan het maken over Oldambt, Gaasterland, Steenwijk en Binnenveld. In de winter, als het koud en donker is, ga ik vast wel weer transcriberen.
De eerste manier: even grote kwadranten
Stel je deelt Nederland met een noordzuid-lijn in twee gelijke delen: ten oosten en ten westen van de lijn ligt precies evenveel land. En stel je doet dat nog een keer met een oostwest-lijn: ten zuiden en noorden van die lijn ligt precies evenveel land. Waar kruisen deze twee lijnen dan? Bij Lunteren op de Goudsberg. Daar zijn de Luntersen reuze trots op
Maar tegenwoordig gaat dit niet meer op: ze hadden dit uitgerekend voordat de Flevopolders werden drooggelegd. Tegenwoordig ligt het middelpunt noordelijker, want in het noorden is er land bij gekomen. Het hangt er natuurlijk ook vanaf of je de Waddenzee bij eb of bij vloed rekent. Is wad land of water?
Dit eerste middelpunt ligt op de volgende AHN-uitsnede in het puntje van de gespiegelde rode zeven.

Het middelpunt is aangegeven met een cortenstalen kunstwerk. Het is mooi gedaan, je kunt er bijeenkomsten houden, maar je kijkt niet rond over Nederland. Op een plek zie je tussen de bomen door Barneveld.

Het theater van de NSB – inmiddels een rijksmonument – ligt er vlakbij – Mussert vond het idee van het Middelpunt van Nederland waarschijnlijk prachtige symboliek.

Dit middelpunt wordt van meerdere kanten aangegeven met cortenstalen driehoeken. Het is telkens weer een verrassing als ik er op eentje stuit. Ik vind dat super gedaan. De creatieveling die dit bedacht heeft, verdient een lintje.




Beetje flauw om spel te breken, maar dat punt ligt eigenlijk 10 km ten NoordOosten van deze Goudsberg op een anonieme plek….
De tweede manier: gelijke afstand tot de uithoeken
De Luntersen zijn niet voor een gat te vangen en hebben nog een manier om hun Goudsberg tot middelpunt te verklaren. Vanaf dit punt is de afstand tot Rottummeroog even groot als tot de zuidwestpunt van St Anna ter Muiden in Zeeuws-Vlaanderen, en de afstand tot de Vaalserberg even groot als tot het noordwesten van Terschelling.

Derde manier: zwaartepunt
Je kunt ook het zwaartepunt berekenen. Of figuurzagen: stel je figuurzaagt Nederland waarbij je de waddeneilanden aan Friesland plakt. Aan een schroefje wil je jouw Nederland horizontaal ophangen, waar komt je schroefje dan? Bij Putten. Daar is een steen neergelegd met een ketting eraan. Als je Nederland daaraan optilt, merkt niemand het ……

Helemaal duidelijk is het me nog niet wat nou het verschil is tussen het Lunterse en het Puttense punt. Afgezien van de rekenfouten, als je Nederland aan de steen op de Goudsberg optilt, zou Nederland toch ook horizontaal hangen?
Vierde manier:
Bepaal het meest oostelijke, noordelijke, westelijke en zuidelijke punt van Nederland en trek hierdoor diagonalen. Waar kom je dan uit? In Oosteinde in Drenthe ten NO van Steenwijk.
Vijfde manier: kaartprojectie
Onze aarde is rond, maar onze kaarten zijn plat. Bij het platslaan van het bolle vlak van Nederland tot een platte kaart, wordt de OLV kerk van Amersfoort als trefpunt gebruikt. Daarom noemen we Amersfoort het geografisch middelpunt.
Zesde manier: cirkel
Je kunt ook een zo klein mogelijke cirkel trekken rond Nederland. Waar moet je passerpunt dan prikken? In Eembrugge bij Baarn.
Zevende manier: rechthoek
Je kunt ook een rechthoek rond Nederland tekenen, de lijnen noordzuid en oostwest. Dan trek je de diagonalen. Waar is dan het snijpunt? In Soest.
Achtste manier: vraag mensen uit de Randstad
Je kunt ook aan Randstedelingen vragen waar ze een landelijke bijeenkomst zouden organiseren waarbij iedereen uit Nederland ongeveer even ver moet reizen. Waar organiseren ze die bijeenkomst dan? In Utrecht.
Kaart met alle middelpunten

Schoorvoetend moet ik toegeven dat als je (methode negen) zou uitrekenen wat met het OV vanuit de provinciehoofdsteden gemiddeld de kortste reistijd oplevert, dat best wel eens Utrecht zou kunnen zijn. Of Amersfoort. Met de auto (methode tien) gok ik op Arnhem of Nijmegen. Of Amersfoort.
Mijn hart gaat uit naar Lunteren. Er is daar een station en een uitstekend congrescentrum op loopafstand van dat station. En het is er zo mooi: heuvels, bossen, heide, zandverstuivingen, verre uitzichten: typisch midden Nederland.
Fietsroute
Op deze fietsroute lopen we naar het middelpunt van Nederland.
boektoptip: Het landschap de mensen

Ik kies voor de achtste manier, maar dan helemaal eerlijk. Vraag alle Nederlanders, niet alleen de randstedelingen. Ofwel bepaal het echte zwaartepunt van bewoond Nederland. We gaan er even van uit dat iedereen even zwaar is (zeg 75 kg).
Hallo Mathilde,
Ik ben de bedenker van de tweede methode maar het is zoals je stelt maar net welke uitgangspunten je kiest. Andere uitgangspunten, andere uitkomsten. Als je de werkelijke afstand over de grond/bodem neemt is die natuurlijk anders dan een rechte lijn tussen coördinaten op een kaart zoals bij de tweede methode gedaan is. Wanneer je de Nederlandse Caribische eilanden erbij betrekt krijg je iets totaal anders.
Met vriendelijke groet,
Wim Bruijnes
Noot: in ieder geval één van de creatievelingen die bij de cortenstalen driehoeken is betrokken is Ab Welgraven.
Ha, leuk! Ik vind jouw methode zo verrassend, omdat je dan ook op de Goudsberg uitkomt……
Mooi blog!
Zomerse groet,