In 1870 – 1871 krijgt ingenieur van den Waterstaat L.A. Reuvens uit Arnhem de opdracht om een kaartboek te maken van de grote rivieren in de stijl van Goudriaan. Dit was een lang gekoesterde droom van Reuvens, en eindelijk kreeg hij toestemming. L.A. Reuvens werd later dijkgraaf in Delfland.

Erfgoedstuk

Hij maakt een kaartboek waar ik bijzonder prettig mee werk. Stenen peilschalen, peilstenen, veerponten, veerhuizen, coupures, wielen, dijken, sluizen en stuwen: alles wat ik leuk vind tekent hij in. Maar mij bekruipt het gevoel dat zijn kaarten in de wereld van Rijkswaterstaat niet erg serieus werden genomen. Zo wordt het kaartboek van Goudriaan uit 1830-1838 meerdere keren herzien, tot aan 1996, maar het kaartboek van Reuvens staat niet in de lijst van herzieningen.

Nou dan niet, ik vind het fijne kaarten.

Maar ik begrijp er wel iets van: hij werkte in opdracht van het Collegie van Gedeputeerde Staten van Gelderland, dus hij karteert alleen de rivieren in Gelderland. De Rijn-Lek tot aan Everdingen, en de Waal tot aan Gorinchem. Niet de benedenlopen door Zuid-Holland. Geen IJssel. In zijn kaartboek zitten 38 kaarten.

De volledige titel luidt:

De Waal- en Rijndijken der polderdistricten in Gelderland,
en
de werken tot verbetering der daarlangs gelegen rivieren,
voorgesteld in eene kaart van 38 bladen,
in kleurendruk,
waarbij, ingevolge goedkeuring van het Collegie van Gedeputeerde Staten, is gevoegd het
register van dijkshoogten, vaste hoogtemerken en steenen peilschalen,
houdende de uitkomsten der opnemingen, in 1869 gelast door de Provinciale Staten van Gelderland.
Een en ander bewerkt door den Ingenieur van den Waterstaat
L.A. Reuvens.

(Waal, bladen 1-20) (Rijn, bladen 21-38)

op steen gebragt door A.A.J. Pistoor
te Arnhem.

uitgegeven door Is. An. Nijhoff en Zoon, Arnhem, 1871.
prijs Hfl 15,-.

Waarbij elke regel in een ander lettertype is gezet. Onderstaande button leidt je naar de kaartatlas in het archief waar je alle kaarten bij elkaar ziet.

Erfgoedstuk
1963-699-0001 titelblad

Grappig is dat naderhand de blauwe stempels van de peilstenen en peilschalen een voor een erin zijn gezet, waardoor elk exemplaar net iets anders is.

Bij de eerste twee kaarten is het noorden links. De kaarten zijn 1:10.000. Er staat in de beschrijving van het Gelders Archief niet bij hoe groot het boek is, maar dat moet behoorlijk groot zijn.

Verschillen met het kaartboek van Goudriaan? Niet zoveel eigenlijk, we zijn wel nog meer gaan knutselen. Steeds sneller en steeds ingrijpender.

Hier onder een diaserie van de kaartbladen 27-39 die ik gebruik bij mijn Zandbanken. In het archief kun je overigens verder inzoomen.

  • Omslag kaartboek Rijn 1870