Ik ben een paar dagen op vakantie geweest naar het Lauwersmeer en heb genoten. Hoewel het eigenlijk te warm was om actief bezig te zijn – ik had een niet-elektrische fiets gehuurd – ben ik dat wel geweest. Dat betekent dat ik tientallen foto’s gemaakt heb van sluizen, gemalen, sluishuisjes, dakpannen, coupures, trafohuisjes en andere dingen die ik leuk vind. Het is natuurlijk niet echt mijn normale studiegebied, maar toch wil ik jullie dit materiaal niet onthouden.
Ik ga het niet uitgebreid hebben over de geschiedenis van het gebied en alle polders en dijken, want dan zou ik simpelweg een boek moeten gaan overtypen – meer weet ik er niet van. Ik heb tijdens de vakantie twee boeken over het Lauwersmeer gekocht en gelezen, en ik zal jullie onderaan de titels geven. Maar daarin worden de dingen die ik noem alleen zijdelings aangestipt. Ik ga het dus hebben over al die kunstwerken – watermensen noemen technische waterwerken kunstwerken – die ik op de foto heb staan. En ik ga er zeker nog een keer heen, want ik heb nog heel veel leuke dingen helemaal nog niet op de foto staan. Dat is het leuke aan deze hobby landschaplopen: hoe meer ik in een gebied duik, erover lees en er doorheen fiets en loop, des te meer ik zie. Dat betekent dat deze serie volgend jaar verder wordt ingevuld.
Ik ga met de klok mee rond het Lauwersmeer en begin in het noorden bij de Cleveringsluizen. De komende dagen ga ik dit dus wat meer uitzoeken en komen er afzonderlijke stukken per (type) kunstwerk. En zoals gezegd, ik heb ook heel veel gemist (of niet gefotografeerd omdat mijn mobiel steeds weer leeg raakte).
Lauwersoog
Doorkijkje door de Cleveringsluizen.
Vierhuizen
Ik fiets hier door een coupure in een dijk met bovenop de dijk de opslagloods voor de schotbalken.
Zoutkamp
- drie sluizen: Hunsingosluis in het Hunsingokanaal, Reitdiepsluizen in het Reitdiep, Friese Sluis in de Lauwers
- zoutoven, zouthuisje,
- coupure,
- gevel met kameleonverf,
- muraltdijk.
Met nog een mislukt filmpje – een langslopende vrouw ging mee praten – over een visbedrijf met een gevel van bijzondere verf. Even kijken hoor, de eigenaar van de winkel is reuzetrots en bijna niemand ziet het volgens de buurman.
Munnekezijl
Het centrum van Munnekezijl en de sluis in de Lauwers.
Krabburen
Een trafohuisje en huis met Friese dakpannen
Kollumerpomp
Een trafohuisje.
Dokkumer Nieuwe Zijlen
De Nieuwe Sluis (best oud inmiddels) in het Dokkumerdiep en de Willem Loresluis.
Nieuwland
twee coupures
Ezumazijl
Dongerdielengemaal en sluis in de Suderie. De steen ligt naast de sluis tegen de dijk en is uit 1745.
Oostmahorn
Kruitmagazijn.
Lioessens
tunnel met sluis, coupure bij boerderij. Bijzonder leuk gesprek met eigenaar van die boerderij.
Boeken over het Lauwersmeer
Op stap in Nationaal park Lauwersmeer door Christine Dirkse-Vreugdehil. Een handige inleiding tijdens een eerste fietsvakantie.
Beteugeld Estuarium, cultureel erfgoed in het Lauwerszee- en het Lauwersmeergebied door Albert Buursma. Niet via bol.com te koop (ik heb het gekocht in het Visserijmuseum in Zoutkamp).
Maar bij het uitwerken van mijn materiaal heb ik niet veel aan deze boeken (aan het eerste helemaal niks maar dat heb ik tijdens mijn fietstochten wel heel veel gebruikt). Ik ga studeren in mijn boeken over kunstwerken zoals sluizen en gemalen. En studeren op internet natuurlijk.
Deze kunstwerken bepalen ons landschap voor een groot deel. Zonder deze dingen zag Nederland er heel anders uit en kon men het beter Nederwater noemen. Het gaat voor een heel groot deel over waterbeheersing. Alleen de echt grote werken zoals de Afsluitdijk en zo vallen op maar er zijn zoveel van die kleinere werken. Een leerzame aflevering. bedankt.
Dank je wel. Inderdaad gaat veel aandacht uit naar de grotere werken: de grote stuwen en sluizen, terwijl ons land vol ligt met klein watererfgoed. Jammer als dat zou verdwijnen.
Veel verder dan Zoutkamp ben ik nooit gekomen, onderweg naar Schier. Maar dankzij jouw mooie foto’s wil ik dat toch maar eens veranderen.
Nou, fotograferen kan ik helemaal niet. Maar niet getreurd: inderdaad, dat roept op om in het echt te gaan kijken. Zeker doen, ik vond het fantastisch.
Ik volg je steeds en nu fiets je ook eens een keer in een voor mij bekende omgeving , want ik woon in Eenrum 15 km van Zoutkamp.
Hee wat leuk! Als je aanvullingen hebt (die heb je in overvloed natuurlijk, voor mij is dit nieuw gebied) dan lees ik het graag. Ik heb echt genoten van het landschap en de rijke waterhistorie. En mijn lijst van dingen die ik zeker nog moet zien groeit al lekker.
In aanvulling op mijn vorige reactie: als je betere detailfoto’s hebt?